Sigara ve alkol bağımlılığı, insanların kontrolsüz ve zararlı düzeyde sigara veya alkol tüketimine olan bağımlılığını ifade eder. Bu bağımlılıklar, fiziksel, psikolojik ve sosyal sağlık sorunlarına yol açabilir ve bireylerin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Sigara Bağımlılığı: Sigara bağımlılığı, nikotin adı verilen bağımlılık yapan bir maddeye maruz kalma sonucunda gelişir. Sigara içildiğinde, nikotin beyne hızla ulaşır ve bağımlılık yapıcı etkisini gösterir. Sigara bağımlılığı belirtileri arasında aşırı sigara arzusu, sigarayı bırakma veya azaltma girişimlerinde başarısızlık, nikotin yoksunluğuna bağlı olarak huzursuzluk ve sinirlilik hali yer alır. Sigara içme alışkanlığı, akciğer kanseri, kalp hastalığı, kronik solunum yolu hastalıkları ve diğer birçok sağlık sorununun riskini artırır.
Alkol Bağımlılığı: Alkol bağımlılığı, kontrolsüz ve aşırı alkol tüketimi sonucunda gelişen bir durumdur. Alkol, beynin belirli bölgelerini etkileyerek bağımlılık yapıcı etkiler gösterir. Alkol bağımlılığı belirtileri arasında isteğin kontrol edilememesi, tolerans gelişimi (daha fazla alkol tüketimi gerekliliği), yoksunluk belirtileri, alkol kullanımına devam etme isteği ve sosyal, mesleki veya kişisel sorunlara rağmen alkol tüketiminin sürdürülmesi yer alır. Alkol bağımlılığı, karaciğer hastalıkları, kalp sorunları, depresyon, anksiyete bozuklukları ve sosyal ilişkilerde sorunlar gibi bir dizi sağlık sorununa neden olabilir.
Bağımlılıkların nedenleri karmaşıktır ve genellikle birkaç faktörün birleşimiyle ilişkilidir. Genetik yatkınlık, çevresel etkiler, stres, psikolojik ve sosyal faktörler bağımlılıkların oluşumunda rol oynar.